สปายแวร์หรือที่คุ้นกันในแบบที่เขียนเป็นภาษาอังกฤษ Spyware เป็นโปรแกรมแฝงที่สร้างขึ้นมาเพื่อขโมยข้อมูลที่สำคัญในเครื่องคอมพิวเตอร์ของเรา เมื่อมีการท่องโลกอินเตอร์เน็ต

หลักการทำงานของสปายแวร์ก็คือ

1. ในขั้นแรกจะส่งข้อมูลล่อเป้ามาก่อน อาจจะเป็นข้อความถูกรางวัล ข้อความอัพเดตโปรแกรมต่างๆ ซึ่งจะมีลิงค์ให้คลิกเข้าไปข้างใน แล้วทำการกรอกข้อมูลส่วนตัวลงไป นั่นถือว่าเราติดกับเข้าให้แล้ว หากเครื่องคอมพิวเตอร์ไม่มีเครื่องมือป้องกัน แสดงว่าสปายแวร์เข้ามาฝังอยู่ในเครื่องเรียบร้อยแล้ว
2. จากนั้นสปายแวร์ก็จะทำการสำรวจไฟล์และโปรแกรมในเครื่องของเรา พร้อมกับสอดส่องพฤติกรรมการใช้งานคอมพิวเตอร์  และทำการจดจำข้อมูลที่สำคัญ เช่น ชื่อ, ที่อยู่, อีเมล์ หรือข้อมูลการเข้าใช้ระบบต่างๆในอินเตอร์เน็ต เป็นต้น
3. เมื่อได้ข้อมูลในเครื่องเราแล้ว Spyware จะทำการส่งข้อมูลไปยังเครื่องปลายทางที่ระบุไว้
4. จากนั้นเราก็จะพบกับป๊อบอัพโฆษณาที่มักจะเด้งขึ้นมากวนใจเราอยู่เสมอ มีของแถมขึ้นมาที่เบราเซอร์ หน้าเดสก์ทอปมีไอคอนประหลาดๆเพิ่มขึ้นมา เมื่อเข้าเว็บไซต์ที่เข้าประจำอาจมีรูปแบบที่เปลี่ยนไป หรือมีข้อความบางอย่างมาแทนที่ ปัญหาเครื่องอืด นอกจากนี้อาจมีการนำข้อมูลของเราไปใช้ในทางที่เสียหายด้วย

การป้องกันเครื่องคอมพิวเตอร์จากสปายแวร์

• ควรติดตั้งโปรแกรมแอนตี้สปายแวร์ หรือแอนตี้ไวรัสที่สามารถป้องกันสปายแวร์ได้ด้วย และโปรแกรมเหล่านั้นต้องมีการอัพเดตข้อมูลไวรัสอยู่ตลอดเวลา
• หลีกเลี่ยงการเข้าชมเว็บไซต์ที่มีความเสี่ยง ไม่น่าเชื่อถือ และห้ามคลิกเข้าไปในลิงค์เมื่อมีข้อความล่อให้คลิก และกรอกข้อมูลส่วนตัว หรือข้อความให้อัพเดตโปรแกรม เป็นต้น